Law ot computer

การละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์คืออะไร

แม้ว่าการละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ที่เห็นได้ชัดเจนที่สุดคือ การจำหน่ายซีดีรอมปลอมตามร้านจำหน่ายปลีก แต่ในความเป็นจริงแล้ว ยังมีการละเมิดลิขสิทธิ์อีกหลายรูปแบบ ซึ่งต่างก็สร้างความสูญเสียให้กับอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์ปีละหลายพันล้านเหรียญสหรัฐ

การการละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์โดยทั่วไปมี 5 ลักษณะได้แก่

1.การละเมิดลิขสิทธิ์โดยผู้ใช้

เป็นรูปแบบการสร้างความเสียหายต่อ BSA มากที่สุด เรียกกันว่า "การละเมิดลิขสิทธิ์โดยผู้ใช้ในองค์กร" เกิดจากการที่องค์กรธุรกิจ ทำการสำเนาซอฟต์แวร์โดยไม่ได้รับอนุญาต

2.การใช้งานจำนวนมากในเครือข่าย

เกิดจากการมีผู้ใช้งานจำนวนมากในเครือข่ายเข้าใช้ซอฟต์แวร์ที่ส่วนกลางพร้อมกัน

3.การละเมิดลิขสิทธิ์ทางอินเตอร์เน็ต

แม้จะมีผู้จำหน่ายซอฟต์แวร์ผ่านอินเตอร์เน็ตอย่างถูกต้องก็ตาม แต่ก็มีการละเมิดลิขสิทะผ่านอินเตอร์เน็ต เป็นจำนวนมากได้เช่นกัน ได้แก่

- เว็บไซต์ที่เปิดให้ดาว์นโหลดหรือแลกเปลี่ยนซอฟต์แวร์ทางการค้าโดยไม่มีค่าใช้จ่าย - เว็บไซต์ที่เสนอการประมูลซอฟต์แวร์ผิดกฎหมาย, ซอฟต์แวร์ละเมิดลิขสิทธิ์ หรือซอฟต์แวร์ที่ไม่ตรงกับช่องทางจำหน่ายที่กำหนด - เครือข่าย Peer-to-Peer ที่อนุญาตให้แลกเปลี่ยนซอฟต์แวร์มีลิขสิทธิ์ระหว่างกัน

การละเมิดลิขสิทธิ์ผ่านอินเตอร์เน็ต ยังถือเป็นเรื่องคุกคามการค้าอิเล็กทรอนิกส์ที่สำคัญที่สุด

4.การติดตั้ง ซอฟต์แวร์ในฮาร์ดดิสก์

เกิดจากการที่ผู้จำหน่ายคอมพิวเตอร์ทำการติดตั้งซอฟต์แวร์ให้กับลูกค้าอย่างผิดกฎหมาย เพื่อจูงใจให้เกิดการซื้อ

5. การสำเนาซอฟต์แวร์อย่างผิดกฎหมาย

คือการทำสำเนาอย่างผิดกฎหมาย หรือจำหน่ายสินค้าที่ละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์โดยเจตนา สำหรับกรณีของซอฟต์แวร์ที่มีบรรจุภัณฑ์นั้นพบว่า ได้มีการจำหน่ายซีดีหรือดิสก์เก็ตที่ทำสำเนาอย่างผิดกฎหมายพร้อมด้วยคู่มือ, สัญญาการใช้งานและบัตรลงทะเบียนโดยมีบรรจุภัณฑ์และคุณสมบัติป้องกันการปลอมแปลงที่เหมือนกันกับผลิตภัณฑ์ของแท้ให้เห็นเช่นกัน

กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์

ซอฟต์แวร์หรือโปรแกรมคอมพิวเตอร์คือสิ่งที่ได้รับความคุ้มครองภายใต้พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 ("พ.ร.บ. ลิขสิทธิ์") โดยจัดเป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ประเภทงานวรรณกรรม (Literary work)

ตามพ.ร.บ. ลิขสิทธิ์ กำหนดว่า โปรแกรมคอมพิวเตอร์ หมายถึง คำสั่ง ชุดคำสั่ง หรือสิ่งอื่นใดที่นำไปใช้กับคอมพิวเตอร์ เพื่อให้เครื่องคอมพิวเตอร์ทำงานหรือให้ได้ผลอย่างหนึ่งอย่างใด ในกรณีที่บุคคลใด ทำซ้ำ ดัดแปลง เผยแพร่ต่อสาธารณชน หรือให้เช่าต้นฉบับหรือสำเนาของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ บุคคลนั้นจะมีความผิดฐานละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ มีโทษปรับตั้งแต่ 20,000 บาทถึง 200,000 บาท

และหากเป็นการกระทำเพื่อการค้า จะต้องโทษจำคุกตั้งแต่ 6 เดือน ถึง 4ปี หรือปรับตั้งแต่ 100,000 ถึง800,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

นอกจากนี้ หากผู้ใดรู้หรือมีเหตุอันควรรู้ว่าโปรแกรมคอมพิวเตอร์นั้นทำขึ้นโดยละเมิดลิขสิทธิ์ผู้อื่น แต่ยังนำไปขาย มีไว้เพื่อขาย เสนอขาย ให้เช่า เสนอให้เช่า ให้เช่าซื้อ เผยแพร่ต่อสาธารณชน แจกจ่ายในลักษณะที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายแก่เจ้าของลิขสิทธิ์ นำเข้าหรือสั่งเข้ามาในประเทศไทย เพื่อหากำไร ก็มีความผิดฐานละเมิดลิขสิทธิ์ โดยมีโทษปรับตั้งแต่ 10,000 บาท ถึง 100,000 บาทและหากเป็นการทำเพื่อการค้าผู้นั้นจะต้องโทษจำคุกตั้งแต่ 3เดือน ถึง 2 ปี หรือปรับตั้งแต่ 50,000 บาทถึง 400,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

นอกเหนือจากการแก้ไขบรรเทาความเสียหายในคดีอาญาแล้ว เจ้าของลิขสิทธิ์ยังสามารถฟ้องร้องดำเนินคดีแพ่ง ในกรณีการละเมิดลิขสิทธิ์ในซอฟต์แวร์ภายใต้ พ.ร.บ.ลิขสิทธิ์หากศาลพบว่ามีการกระทำความผิดจริงอาจมีคำห้ามมิให้กระทำละเมิดอีกต่อไป และมีคำสั่งให้ชำระค่าสินไหมทดแทนสำหรับความเสียหายที่เกิดขึ้นจริงอันเนื่องจากการละเมิดดังกล่าว

สิทธิตามกฎหมาย

ภายใต้ พ.ร.บ. ลิขสิทธิ์ได้ให้ความคุ้มครองเจ้าของลิขสิทธิ์ในโปรแกรมคอมพิวเตอร์ โดยให้สิทธิแก่ผู้สร้างสรรค์เพียงผู้เดียว ในงานที่มีลิขสิทธิ์ดังกล่าว ดังต่อไปนี้

- สิทธิในการสำเนาทั้งหมดหรือบางส่วนของโปรแกรม - สิทธิในการดัดแปลงหรือเปลี่ยนแปลงโปรแกรม สิทธิในการเผยแพร่งานต่อสาธารณชน - สิทธิในการให้ผู้อื่นเช่าโปรแกรม

นั้นหมายความว่า คุณสามารถสำเนา, ดัดแปลง หรือเช่าโปรแกรมคอมพิวเตอร์ได้ หากเจ้าของลิขสิทธิ์อนุญาต โดยอยู่ในรูปของการให้สิทธิในการใช้งาน (license) ดังนั้น ทุกครั้งที่คุณซื้อโปรแกรมคอมพิวเตอร์อย่างถูกกฎหมาย คุณจะได้รับสัญญาสิทธิการใช้งาน (License Agreement) ซึ่งจะระบุสิทธิที่คุณได้รับเพื่อการใช้งานโปรแกรมคอมพิวเตอร์นั้นหากคุณกระทำสิ่งที่สัญญาไม่อนุญาต หรือขัดต่อ พ.ร.บ.ลิขสิทธิ์ จะถือเป็นการฝ่าฝืนกฎหมายและต้องรับโทษ

เราสามารถหลีกเลี่ยงการทำผิดกฎหมายได้อย่างไร?

วิธีง่าย ๆ ก็คือ ซื้อและใช้แต่ซอฟต์แวร์ของแท้เท่านั้น

ลักษณะการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่อนุญาตต่อผู้ใช้ จะถูกระบุไว้ในสัญญาการใช้งาน ดังนั้น คุณควรอ่านสัญญาการใช้งานเสมอ เพื่อให้ทราบถึงข้อกำหนดและเงื่อนไขการใช้ ซึ่งจะแตกต่างกันในแต่ละผลิตภัณฑ์ซอฟต์แวร์

อย่างไรก็ตามคุณจะไม่ทำผิดกฎหมาย หากปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้ เมื่อใช้ผลิตภัณฑ์จากสมาชิกของBSA

- ไม่ติดตั้งและใช้ซอฟต์แวร์เดียวกันบนคอมพิวเตอร์หลายเครื่องพร้อมกัน - ทำสำเนาเพียง 1 ชุด เพื่อจุดประสงค์ในการสำรองซอฟต์แวร์เท่านั้น - ไม่ติดตั้งซอฟต์แวร์ไว้ที่เซิร์ฟเวอร์ - ไม่ให้ผู้อื่นยืมซอฟต์แวร์ของคุณไปใช้

ทำไมเราจึงควรให้ความใส่ใจ ?

หากคุณติดตั้งซอฟต์แวร์ผิดกฎหมาย หรือทำซ้ำซอฟต์แวร์โดยไม่ได้รับอนุญาต คุณอาจต้องโทษปรับหรือจำคุก และนอกจากความผิดทางกฎหมายแล้วคุณอาจเสี่ยงต่อ

- การเสียเวลา - การสูญเสียเงิน - การสูญเสียความน่าเชื่อถือ - การสูญเสียธุรกิจ

หนึ่งในอันตรายที่รุนแรงที่สุดจากการใช้ซอฟต์แวร์ผิดกฎหมายก็คือ อันตรายต่อข้อมูลที่มีค่าของคุณ เนื่องจากซอฟต์แวร์ผิดกฎหมายมักมีไวรัสหรือไฟล์ที่ไม่สมบูรณ์ ซึ่งมีโอกาสทำให้ระบบขององค์กรหยุดทำงาน

และสิ่งสำคัญที่ซอฟต์แวร์ผิดกฎหมายไม่มีให้กับผู้ใช้คือ เอกสารประกอบฉบับจริง, การสนับสนุนทางเทคนิค,การอัพเกรดซอฟต์แวร์ และการรับประกันคุณภาพ

คุณจึงไม่สามารถวางใจต่อประสิทธิภาพการทำงานของซอฟต์แวร์ผิดกฎหมาย และยังเป็นสิ่งบั่นทอนประสิทธิผลในทุก ๆ ด้านขององค์กรของคุณลงทุนไป

จะทราบได้อย่างไรว่า ได้รับซอฟต์แวร์ของแท้?

การบอกว่าซอฟต์แวร์ที่ได้รับเป็นของแท้หรือของปลอมไม่ได้เป็นเรื่องง่ายเสมอไป เนื่องจากซอฟต์แวร์ผิดกฎหมายไม่น้อยที่จัดทำบรรจุภัณฑ์และองค์ประกอบต่าง ๆ ได้เหมือนกับผลิตภัณฑ์ของแท้ อย่างไรก็ตาม ข้อสังเกตต่อไปนี้อาจบ่งบอกถึงซอฟต์แวร์ผิดกฎหมายได้

- มีราคาถูกกว่าปกติมาก - โปรแกรมบรรจุอยู่ในแผ่นซีดีที่รวมซอฟต์แวร์จำนวนมากไว้ด้วยกัน โดยมาจากผู้พัฒนาที่ต่างกันด้วย - แผ่นซีดีมีสีทอง - ผู้ซื้อได้รับเฉพาะกล่องซีดีหุ้มด้วยพลาสติก - ไม่มีบรรจุภัณฑ์สำหรับการจำหน่ายปลีก - ผู้ซื้อไม่ได้รับสัญญาการใช้งาน, บัตรลงทะเบียน หรือคู่มือซอฟต์แวร์ - หากไม่แน่ใจว่าได้รับผลิตภัณฑ์ของแท้หรือไม่ กรุณาติดต่อขอคำแนะนำจาก BSA

ข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับกลุ่มพันธมิตรธุรกิจซอฟต์แวร์

กลุ่มพันธมิตรธุรกิจซอฟต์แวร์ หรือบีเอสเอ (www.bsa.org) เป็นผู้นำที่ทุ่มเทให้กับการส่งเสริมโลกดิจิตอลที่ปลอดภัยและถูกกฎหมาย บีเอสเอเป็นกระบอกเสียงให้กับอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์เชิงพาณิชย์และคู่ค้าฮาร์ดแวร์ทั่วโลก เพื่อสื่อสารกับรัฐบาลของประเทศต่าง ๆ และในตลาดการค้าระหว่างประเทศ สมาชิกของบีเอสเอเป็นตัวแทนผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์ซึ่งเป็นหนึ่งในกลุ่มอุตสาหกรรมที่เติบโตอย่างรวดเร็วที่สุดในโลก โครงการของบีเอสเอสนับสนุนนวัตกรรมเทคโนโลยีผ่านโครงการเพื่อการศึกษาและนโยบายที่ส่งเสริมการปกป้องลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์, การรักษาความปลอดภัยบนโลกไซเบอร์, การค้า และอีคอมเมิร์ส ทั้งนี้ บีเอสเอ มีสมาชิกดังนี้

อะโดบ, แอปเปิ้ล, ออโต้เดสต์, อาวิด, เบนลี่ ซิสเต็มส์, บอร์แลนด์, ซีเอ็นซี ซอฟต์แวร์/มาสเตอร์แคม,คอเรล, แมคอาฟี, ไมดครซอฟท์, โมโนไทพ์ อิเมจิ้ง, พีทีซี, ควาร์ก, คเวซท์ วอฟต์แวร์, ซีเมนส์ พัแอลเอ็ม ซอฟต์แวร์, โซลิดเวิร์กส์, ไซเบส, ไซแมนเทค และเดอะ แมธเวร์กส์ สมาชิกในเอเชียรวมถึง อาจิเลียเทคโนโลยี, อัลเทียม, ฟรอนท์ไลน์ พีซีบี โซลูชั่นส์ (ในเครือออร์โบเท็ควาเลอร์ คัมปานี), ไอนัส เทคโนโลยี, ไมเจ็ท, มินิแทบ, เอสพีเอสเอส, เทคล่า และเทรนด์ไมโคร สมาชิกในประเทศไทยรวมถึงไทยซอฟท์แวร์ เอ็นเตอร์ไพรส์

ที่มาของข้อมูล http://www.dol.go.th/it/index.php?option=com_content&task=view&id=200